اوراق بهادار شرکت سهامی
معرفی اوراق بهادار و بررسی آثار و احکام آنها در شرکت سهامی از دو حیث ضرورت دارد و در عین حال سودمند است ؛ ابتدا اینکه ، این شرکت تنها شخصیت حقوقی به شمار می رود که اجازه صدور هر دو نوع اوراق بهادار یعنی برگ سهام و برگ مشارکت را دارد . دوم انکه، مطالعه خصایص این اوراق و به ویژه اوراق مشارکت و تحولات دهه اخیر ، آموزنده خواهد بود . ملاحظه تغییر مفهوم و تعریف اوراق قرضه و اوراق مشارکت و نیز گسترش اشخاص مجاز به انتشار این گونه اوراق و از جمله شرکتهای سهامی خاص ، اهمیت این بررسی را دو چندان می سازد.
اصولا اوراق بهادار به هر ورق تجاری قابل معامله اطلاق می گردد، که از این میان قبض انبار، بارنامه ، اوراق سهام ، اوراق مشارکت و حتی اسناد تجاری به معنای خاص را می توان نام برد . شاید مناسب ترین مصادیق اوراق بهادار، عبارت از اوراقی باشد که یا به اعتبار خود ورق ، قابل معامله در بازار بورس اوراق بهادار باشند . نکته شایان توجه آنکه ، شرکتهای سهامی عام پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار ، اجازه انتشار اوراق مشارکت قابل تبدیل و تعویض در بازار یاد شده را دارند ، ضمن آنکه اوراق سهام چنین شرکتی ، نیز قابل داد و ستد در آن بازار است
توصیف بالا از اوراق بهادار تا حدودی با تنها تعریف قانونی در دسترس از اوراق بهادار به شرح منعکس در ماده(2) 1 قانون تاسیس بورس اوراق بهادار 1345، مطابقت می نماید . به موجب مقرره مزبور:
"اوراق بهادار عبارت ست از سهام شرکتهای سهامی و اوراق قرضه صادره شده از طرف شرکتها و شهرداریها و موسسات وابسته به دولت و خزانه داری کل که قابل معامله و نقل و انتقال باشند "
با توجه به تعریف اخیر و همچنین محدود شده بحث حاضر به شرکتهای سهامی ، تنها اوراق سهام و اوراق مشارکت به بررسی گذاشته می شود.
معرفی اوراق بهادار و بررسی آثار و احکام آنها در شرکت سهامی از دو حیث ضرورت دارد و در عین حال سودمند است ؛ ابتدا اینکه ، این شرکت تنها شخصیت حقوقی به شمار می رود که اجازه صدور هر دو نوع اوراق بهادار یعنی برگ سهام و برگ مشارکت را دارد . دوم انکه، مطالعه خصایص این اوراق و به ویژه اوراق مشارکت و تحولات دهه اخیر ، آموزنده خواهد بود . ملاحظه تغییر مفهوم و تعریف اوراق قرضه و اوراق مشارکت و نیز گسترش اشخاص مجاز به انتشار این گونه اوراق و از جمله شرکتهای سهامی خاص ، اهمیت این بررسی را دو چندان می سازد.
اصولا اوراق بهادار به هر ورق تجاری قابل معامله اطلاق می گردد، که از این میان قبض انبار، بارنامه ، اوراق سهام ، اوراق مشارکت و حتی اسناد تجاری به معنای خاص را می توان نام برد . شاید مناسب ترین مصادیق اوراق بهادار، عبارت از اوراقی باشد که یا به اعتبار خود ورق ، قابل معامله در بازار بورس اوراق بهادار باشند . نکته شایان توجه آنکه ، شرکتهای سهامی عام پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار ، اجازه انتشار اوراق مشارکت قابل تبدیل و تعویض در بازار یاد شده را دارند ، ضمن آنکه اوراق سهام چنین شرکتی ، نیز قابل داد و ستد در آن بازار است
توصیف بالا از اوراق بهادار تا حدودی با تنها تعریف قانونی در دسترس از اوراق بهادار به شرح منعکس در ماده(2) 1 قانون تاسیس بورس اوراق بهادار 1345، مطابقت می نماید . به موجب مقرره مزبور:
"اوراق بهادار عبارت ست از سهام شرکتهای سهامی و اوراق قرضه صادره شده از طرف شرکتها و شهرداریها و موسسات وابسته به دولت و خزانه داری کل که قابل معامله و نقل و انتقال باشند "
با توجه به تعریف اخیر و همچنین محدود شده بحث حاضر به شرکتهای سهامی ، تنها اوراق سهام و اوراق مشارکت به بررسی گذاشته می شود.
