اختیارات مجمع عمومی
اگر نظریه قراردادی بودن شرکت را پذیرا باشیم، اساسنامه تصویب شده شرکت، به خصوص شرکتهای سهامی خاص، که همه سهام داران اولیه شرکت آن را امضا کرده اند(ماده 20 لایحه قانونی 1347)، تغییر پذیر نیست، مگر با توافق تمام سهام داران. مع ذلک، قانون گذار برای تطبیق وضع شرکت با واقعیت های اقتصادی موجود، تا حد بسیاری فکر قراردادی بودن شرکت را کنار گذاشته و برای تغییر اساسنامه، تصمیم اکثریت شرکا را در قالب مجمع عمومی ، کافی دانسته است. همچنین او برای حفظ حقوق سهام داران دخالت مجمع عمومی فوق العاده را در تحقق این امر ضروری تلقی کرده است که برای تشکیل آن و تصمیم گیری در آن حد نصاب و اکثریت بیشتری لازم است(مواد 84 و 85 لایحه قانونی 1347). در قانون تجارت 1311 نیز برای تشکیل مجمع عمومی شرایط سخت تری از حیث حد نصاب و اکثریت پیش بینی شده بود(ماده 74).
مجمع عمومی فوق العاده در محدوده صلاحیت خود محق است تمام مواد اساسنامه را تغییر دهد و نمی توان در اساسنامه شرکت این صلاحیت مجمع را محدود کرد؛ چه ماده 83 لایحه قانونی 1347 که به موجب آن«هرگونه تغییر در مواد اساسنامه» در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است، جنبه آمره دارد. همچنین با توجه به آمره بودن این ماده می توان گفت تغییر مفاد اساسنامه منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است و این مجمع نمی تواند صلاحیت خود را به نهادهای دیگر شرکت ـ مثل هیئت مدیره ـ واگذار کند، به جز در مورد تغییر سرمایه شرکت که اگر چه از موارد تغییر اساسنامه است، همان طور که خواهیم دید، مجمع عمومی فوق العاده می تواند عملی کردن آن را به هیئت مدیره واگذار کند.
شرایط راجع به حد نصاب و اکثریت در رأی گیری صاحبان سهام در مجمع عمومی فوق العاده همان است که هنگام بحث در مورد مجامع عمومی، بیان کردیم؛ فقط باید اضافه کنیم که هر گونه تغییر در مواد اساسنامه باید مطابق ماده 106 لایحه قانونی 1347(بند3) برای ثبت به مرجع ثبت شرکتها ارسال شود. هیچ گونه تشریفات دیگری، مانند درج مراتب در روزنامه، با تأیید مفاد صورت جلسه و تصدیق صحت مندرجات آن ضروری نیست. کافی است مدیران برای شرکت عین صورت جلسه مجمع در مورد تغییر اساسنامه را برای مرجع ثبت شرکتها ارسال کنند.
اگر نظریه قراردادی بودن شرکت را پذیرا باشیم، اساسنامه تصویب شده شرکت، به خصوص شرکتهای سهامی خاص، که همه سهام داران اولیه شرکت آن را امضا کرده اند(ماده 20 لایحه قانونی 1347)، تغییر پذیر نیست، مگر با توافق تمام سهام داران. مع ذلک، قانون گذار برای تطبیق وضع شرکت با واقعیت های اقتصادی موجود، تا حد بسیاری فکر قراردادی بودن شرکت را کنار گذاشته و برای تغییر اساسنامه، تصمیم اکثریت شرکا را در قالب مجمع عمومی ، کافی دانسته است. همچنین او برای حفظ حقوق سهام داران دخالت مجمع عمومی فوق العاده را در تحقق این امر ضروری تلقی کرده است که برای تشکیل آن و تصمیم گیری در آن حد نصاب و اکثریت بیشتری لازم است(مواد 84 و 85 لایحه قانونی 1347). در قانون تجارت 1311 نیز برای تشکیل مجمع عمومی شرایط سخت تری از حیث حد نصاب و اکثریت پیش بینی شده بود(ماده 74).
مجمع عمومی فوق العاده در محدوده صلاحیت خود محق است تمام مواد اساسنامه را تغییر دهد و نمی توان در اساسنامه شرکت این صلاحیت مجمع را محدود کرد؛ چه ماده 83 لایحه قانونی 1347 که به موجب آن«هرگونه تغییر در مواد اساسنامه» در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است، جنبه آمره دارد. همچنین با توجه به آمره بودن این ماده می توان گفت تغییر مفاد اساسنامه منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است و این مجمع نمی تواند صلاحیت خود را به نهادهای دیگر شرکت ـ مثل هیئت مدیره ـ واگذار کند، به جز در مورد تغییر سرمایه شرکت که اگر چه از موارد تغییر اساسنامه است، همان طور که خواهیم دید، مجمع عمومی فوق العاده می تواند عملی کردن آن را به هیئت مدیره واگذار کند.
شرایط راجع به حد نصاب و اکثریت در رأی گیری صاحبان سهام در مجمع عمومی فوق العاده همان است که هنگام بحث در مورد مجامع عمومی، بیان کردیم؛ فقط باید اضافه کنیم که هر گونه تغییر در مواد اساسنامه باید مطابق ماده 106 لایحه قانونی 1347(بند3) برای ثبت به مرجع ثبت شرکتها ارسال شود. هیچ گونه تشریفات دیگری، مانند درج مراتب در روزنامه، با تأیید مفاد صورت جلسه و تصدیق صحت مندرجات آن ضروری نیست. کافی است مدیران برای شرکت عین صورت جلسه مجمع در مورد تغییر اساسنامه را برای مرجع ثبت شرکتها ارسال کنند.
