با ورود به دنیای اقتصاد و تجارت کشور، شما نیاز به دانستن موارد اداری و قانونی و فرآیند‌های مختلف مربوط به این حوزه دارید. یکی از پیش‌نیازها برای فعالیت اقتصادی در ایران، دریافت کد اقتصادی است که وجود آن برای هر شخص حقیقی و حقوقی ضروری است. در این مقاله قصد داریم شما را با جزییات این کد بیشتر آشنا کنیم و توضیح دهیم چگونه می‌توانید مراحل اخذ آن را طی کنید.
کد اقتصادی چیست؟
کد اقتصادی یک شناسه‌ی 12 رقمی است که پس از تشکیل پرونده و تعیین حوزه توسط سازمان مالیاتی و اقتصادی کشور به اشخاص حقیقی و حقوقی تعلق می‌گیرد. به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت کد اقتصادی، شماره‌ی اختصاصی شما در اداره دارایی است.
در وهله اول ممکن است بسیاری افراد توجهی به این موضوع نکنند اما بر اساس قانون تجارت تمامی شرکتها موظف هستند 2 ماه پس از ثبت شرکت خود، نسبت به دریافت کد اقتصادی و انجام امور مالیاتی اقدام کنند. بنابراین طبق قانون از روزی که آگهی تاسیس شرکت یا موسسه شما در روزنامه مربوطه منتشر گردید، حداکثر 2 ماه زمان دارد تا در اداره دارایی حوزه‌ای که به آدرس شرکت یا موسسه نزدیک مربوط است، تشکیل پرونده دهید و اقدامات لازم را برای دریافت کد اقتصادی انجام دهید.
کاربرد کد اقتصادی چیست؟
در ابتدا باید گفت که داشتن این کد، پیش نیازی برای انجام هرگونه فعالیت اقتصادی قانونی در ایران است. علاوه بر این کد اقتصادی کاربرد‌های دیگری نیز دارد که در بخش زیر به تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم:
- صدور فاکتور رسمی
- دریافت کارت بازرگانی
- رتبه‌بندی و دریافت گرید
- رسیدگی به دفاتر پلمپ
- رسیدگی به فاکتورها
- رسیدگی به صورت حساب‌های شرکت
- رسیدگی به مالیات و معافیت‌های مالیاتی
- دریافت گواهی ارزش افزوده
- شرکت در مزایدات و مناقصات
- بازکردن حساب بانکی و ارزی برای شرکت
- عقد قرارداد با اشخاص حقیقی، حقوقی و دولتی
- ارائه اظهارنامه‌های عملکرد سالانه و فصلی "ارزش افزوده"
چه کسانی باید برای دریافت کد اقتصادی اقدام کنند؟
همانطور که پیش‌تر گفته شد، برای انجام هرگونه فعالیت اقتصادی قانونی در ایران نیاز به کد اقتصادی خواهید داشت. افرادی که موظف به دریافت این کد هستند به شکل دسته‌بندی شده شامل دو گروه کلی می‌شوند:
- تمامی اشخاص حقوقی که در زمینه تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، توزیع کالا و خدمات فعالیت می‌کنند
- تمامی اشخاص حقیقی که در زمینه تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، توزیع کالا و خدمات فعالیت می‌کنند.
علاوه بر این گروه‌های ذکر‌شده در بالا باید دارای پروانه‌ی کسب و کار از مراجع مربوطه بوده و محل مشخصی برای فعالیت تجاری داشته باشند تا بتوانند نسبت به دریافت کد اقتصادی اقدام کنند.
با اینکه گفتیم برای انجام هرگونه فعالیت اقتصادی قانونی نیاز به کد اقتصادی وجود دارد اما استثناهایی نیز در این زمینه هستند که لیست این گروه نیز به شکلی دسته‌بندی شده شامل 5 گروه کلی می‌شود.
- مساجد، حسینیه‌ها و تکایا نیازی به دریافت این کد ندارند
- اشخاص حقیقی و حقوقی که به فعالیت‌های هنری و فرهنگی از قبیل ساخت فیلم و فعالیت‌های مرتبط با آن، طراحی، نقاشی، ترجمه کتاب، گرافیک، ویراستاری و نویسندگی مشغول هستند.
- تمامی اشخاص حقیقی که به فعالیت‌‍هایی نظیر تحقیق و یا مشاوره فنی مشغول هستند ا جمله اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی
- اتحادیه‌های امور صنفی
- تمامی اشخاص حقیقی که به فعالیت پیمانکاری مشغول هستند به شرط آن‌که ارزش پیمان و یا مبلغ دریافتی کل پیمان‌های آن‌ها در یک سال شمسی از مبلغ پنجاه میلیون ریال بیشتر نباشد.
بعد از آماده‌سازی مدارک مورد نیاز برای دریافت کد اقتصادی (که در مقاله‌های پیشین به طور کامل به آن‌ها اشاره شد)، باید نسبت به دریافت کد اقدام کنید. در ادامه می‌توانید از مراحل دریافت کد اقتصادی مطلع شوید.
مراحل دریافت کد اقتصادی
دریافت کد اقتصادی به دو شکل حضوری و اینترنتی صورت می‌پذیرد که در ادامه هر دوی این مراحل به صورت جداگانه توضیح خواهیم داد
مراحل دریافت کد اقتصادی به شکل حضوری
- تکمیل مدارک لازم برای دریافت کد اقتصادی
همانطور که گفته شد در ابتدا باید مدارک لازم را آماده کنید. توجه کنید که از هر کدام 2 نسخه تهیه کنید تا یکی از آن‌ها را به قسمت تشکیل پرونده کد اقتصادی در اداره مالیات تحویل دهید و دیگری را نیز به قسمت مستغلات اداره مالیات تحویل دهید.
- مراجعه به اداره مالیات
در این مرحله باید با توجه به موقعیت مکانی شرکت، به اداره مالیات مرتبط با آن مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که برای اشخاص حقوقی در این مرحله، حضور مدیرعامل و یا یکی از دارندگان امضا مجاز الزامی است و حضور وکیل (مدنی و دادگستری) در این مرحله مجاز نمی‌باشد.
- بررسی مدارک و مراجعه به اداره مستغلات
پس از تشکیل پرونده مالیاتی، کارشناس اداره امور مالیاتی برگه معرفی‌نامه را به شما می‌دهت تا با آن به قسمت مستغلات مراجعه کنید و با تشکیل پرونده در آن بخش وارد مرحله بعدی شوید.
- قرار گرفتن در نوبت بازدید کارشناس اداره مالیات برای راستی آزمایی
بعد از تشکیل پرونده در قسمت مستغلات در نوبت بازدید کارشناس اداره مالیات قرار می‌گیرید.
بعد از مدتی یک کارشناس از اداره مالیات فرستاده می‌شود (معمولا به صورت سرزده و بدون هماهنگی قبلی) تا بازدیدی از محل شرکت شما داشته باشد.
کارشناس مربوطه بعد از بررسی محل و راستی آزمایی گزارش بازدید خود را به صورت مکتوب به اداره مالیات تحویل می‌دهد.
- پاسخ اداره مستغلات به قسمت تشکیل پرونده
در این مرحله نیز در پاسخ به نامه قسمت تشکیل پرونده مالیاتی، قسمت مستغلات نامه‌ای مکتوب مبنی بر اینکه بازدید و راستی‌آزمایی صورت گرفته، ارائه می‌کند که یعنی کد اقتصادی به شرکت شما تعلق می‌گیرد.
- مراحل پایانی و تخصیص کد اقتصادی
در پایان نیز کد اقتصادی 12 رقمی از سوی اداره مالیات به شما تعلق می‌گیرد
مراحل دریافت کد اقتصادی به شکل اینترنتی
- پیش ثبت نام
در این مرحله باید به سایت سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه و اقدام به پیش ثبت نام کنید. پس از وارد کردن اطلاعات اولیه، 7 روز فرصت دارید تا اطلاعات خود را تایید کنید و در صورت عدم تایید در این بازه زمانی، پرونده به شکل خودکار حذف می‌شود.
- صحت سنجی
در این مرحله اطلاعات شما با استعلام از منابع مختلف سازمانی بررسی می‌شود و در صورت وجود هرگونه مغایرت از طریق پیامک به اطلاع شما می‌رسد. دریافت این پیامک به این معنی است که باید از ابتدا مجددا پیش ثبت نام کنید و مراحل بعدی را طی کنید.
- تولید و ارسال نام کاربری
پس از صحت سنجی و تایید کامل اطلاعات، نام کاربری و رمز اختصاصی فرد تولید شده در از طریق پیامک برای او ارسال می‌شود.
- ثبت نام
- صحت سنجی میدانی
در مرحله پایانی نیز اطلاعات متقاضی در واحدهای میدانی سازمان امور مالیاتی بررسی می‌شود و در صورت مطابق‌بودن اطلاعات کد اقتصادی به شما تعلق می‌گیرد.
