ثبت شرکت در منطقه آزاد مزایا و تفاوت‌های را نسبت به سایر مناطق دارد که باعث جذابیت بالای این شرکتها در بین سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی شده است. در این مقاله قصد داریم پس از معرفی مناطق آزاد تجاری مزایا، مراحل و مدارک لازم برای ثبت شرکت در منطقه آزاد را بررسی کنیم.
منطقه آزاد به چه مناطقی گفته می‌شود؟
در تعریف منطقه آزاد ابتدا باید اشاره کنیم که تجارت به هر شکلی در شرایط عادی ملزم به تبعیت از برخی قوانین مانند قوانین مالیاتی می‌باشد، اما در برخی منطقه‌های حراست شده بندری یا غیر‌بندری برای تشویق فعالیت های اقتصادی، رشد جذب سرمایه‌گذاری خارجی، تسریع روند صادرات و واردات تفاوت‌هایی در قوانین تجارت با مقررات جاری کشور وجود دارد. این تغییرات مزایایی مانند معافیت مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، سهولت در فرایند صادرات و واردات با جذب سرمایه‌گذاری خارجی و عدم وجود تشریفات زاید ارزی را به دنبال دارد.
در ایران 8 منطقه آزاد تجاری وجود دارد که شامل چابهار، قشم، کیش، اروند، انزلی، سلفچگان، ارس و ماکو می‌باشد.
ثبت شرکت در منطقه آزاد کیش
جزیره کیش با 91 کیلومتر مربع مساحت و 43 کیلومتر خط ساحلی در محدوده خلیج فارس و تنگه هرمز قرار دارد. ساحل این جزیره به سبب عدم وجود کوسه‌های خطرناک یکی از کم‌خطرترین سواحل جهان به شمار می‌رود و از این جهت بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری در زمینه انواع تفریحات و ورزش‌های آبی، مجتمع های گردشگری می‌باشد. از دیگر پتانسیل های موجود در منطقه و مزایای جزیره کیش برای سرمایه‌گذاری میتوان به امکان صادرات به آسیای میانه، ورود سریع و کم هزینه به بازارهای بین المللی از طریق دبی، مجاورت با مناطق نفت‌خیز مانند عسلویه و…. اشاره کرد.
ثبت شرکت در منطقه آزاد قشم
جزیره قشم با 110 کیلومتر طول و حدود 1600 کیلومتر مربع مساحت به عنوان بزرگترین جزیره ایران از لحاظ قرارگیری در تنگه هرمز موقعیت جغرافیایی بسیار عالی دارد. در واقع این جزیره نقش دروازه خروجی نفت خلیج فارس را نیز به عهده دارد و دارای خط کشتیرانی به کشورهای حوزه خلیج فارس است. قشم پتانسیل‌های بسیاری را در زمینه های تجاری، گردشگری، صادرات و… به خود اختصاص داده است.
ثبت شرکت در منطقه آزاد اروند
منطقه آزاد اروند در استان خوزستان محل تلاقی سه رودخانه اروندرود، بهمنشیر و کارون می‌باشد. ای منطقه آزاد شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر را در بر می‌گیرد. سهولت در دستیابی به بازارهای خاورمیانه از طریق جاده، دریا، هوا یا راه آهن از مزایای این منطقه آزاد می‌باشد. صنایعی مانند چرم و پوشاک، نساجی، نفت، فلزات اساسی، کشاورزی و مواد غذایی در منطقه اروند امکان رشد و توسعه بیشتری دارند.
ثبت شرکت در منطقه آزاد ارس
ارس یکی از مناطق آزاد هشت‌گانه ایران در استان آذربایجان غربی است که شهرهای کلیبر، جلفا و خدا آفرین را شامل می‌شود. راه‌آهن تبریز-جلفا مسیری مناسب برای ورود به بازارهای آسیای میانه، قفقاز و ترکیه را در این منطقه فراهم کرده است. در حال حاضر بیش از 22 شرکت خارجی در منطقه آزاد ارس فعالیت می‌کنند.
ثبت در منطقه آزاد انزلی
منطقه آزاد بندر انزلی در استان گیلان را میتوان بزرگترین بندر ایران در سواحل شمال ایران و جنوب دریای خزر دانست. امکان ورود به بازارهای CIS و کشورهای حوزه دریای خزر، دسترسی به ذخایر نفت دریای خزر، محوریت انزلی به عنوان مرکز تجارت الکترونیک کشور از جمله مزایای این منطقه برای سرمایه‌گذاری می‌باشد. از سوی دیگر منحصر به فرد‌ترین مزیت انزلی قرار گرفتن در مسیر کریدور نوستراک است، این مسیر بین المللی بندر هلسینکی فنلاند در شمال اروپا را از طریق روسیه و دریای خزر به خلیج فارس و کشورهای جنوب و شرق آسیا متصل می‌کند. ترانزیت کالا از این مسیر نسبت به کانال سوئز از 40 درصد زمان کمتر و 30 درصد صرفه‌جویی در هزینه برخوردار است.
ثبت شرکت در منطقه آزاد ماکو
ماکو یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی است که به کشورهای جمهوری آذربایجان و ماکو راه دارد. منطقه آزاد ماکو با 5000 کیلومتر مربع در سال 1389 به تصویب رسید. این منطقه علاوه بر مزیت دسترسی به بازارهای جهانی با وجود طبیعت زیبا و ابنیه تاریخی پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به یک منطقه گردشگری را دارد.
ثبت شرکت در منطقه آزاد سلفچگان
سلفچگان منطقه‌ای با 2000 متر مربع مساحت در استان قم است که به قلب اقتصادی ایران شهرت یافته است. قرار گیری سلفچگان در مسیر آزاد راه تهران ساوه اصفهان و آزاد راه تهران اراک مزیت‌هایی را برای این منطقه آزاد به همراه آورده است. از سوی دیگر شرکت‌های ثبت شده در منطقه آزاد سلفچگان پل ارتباطی کشورهای آسیایی و آسیایی اروپایی خواهند بود.
ثبت شرکت در منطقه آزاد چابهار
منطقه آزاد چابهار در جنوب شرقی ایران و استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. چابهار تنها بندر ایران است که به آبهای بین‌المللی دسترسی دارد. از کل مساحت این منطقه 10 هزار هکتار برای فعالیت‌های صنعتی و 4 هزار هکتار برای انجام فعالیت‌های بازرگانی، توریستی، ترانزیت و خدماتی اختصاص یافته است.
مزایای ثبت شرکت در منطقه آزاد
- هر نوع فعالیت اقتصادی در مناطق آزاد شامل بین 15 تا 20 سال معافیت مالیاتی می‌شود
- اتباع خارجی می‌توانند بدون روادید وارد این مناطق شوند
- امکان ثبت شرکت با 100 درصد مالکیت خارجی وجود دارد
- انعطاف در ارائه خدمت بانکی و پولی
- سهولت در انجام معاملات ارزی
- سرمایه‌گذاری خارجی در مناطق آزاد مشمول تضمین و حمایت قانونی می‌شود
- برای انتقال ارز به سایر کشورها و یا دیگر مناطق آزاد ایران محدودیت وجود ندارد
- شرکتها از پرداخت حق گمرک برای واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات صنعتی معاف هستند
- در بخش خصوصی و دولتی خدمات بانکی و بیمه‌ای گسترده ارائه می‌شود
- برای واردات کالاهای مجاز مقررات ساده‌ای وضع شده است
- بورس اوراق بهادار و بورس محصولات نفت و پتروشیمی در این مناطق فعالیت دارند.
- شرکتها موسسات فرهنگی، مالکیت معنوی و صنعتی روند ثبت ساده‌تری دارند.
- به منظور ترانزیت کالا و صادرات مجدد تشریفات ساده‌ای وجود دارد
مدارک ثبت شرکت در منطقه آزاد
بر طبق ماده هفت ضوابط ثبت شرکتها، برای ثبت شرکت ایرانی در منطقه آزاد ارائه مدارک زیر الزامی است:
- اظهارنامه ثبت
- اساسنامه شرکت
- صورتجلسه مجمع عمومی موسسین
- صورتجلسه اولین جلسه هیئت مدیره
- گواهی بانکی بر تودیع حداقل 35 درصد از سرمایه نقدی شرکت از یکی از بانک‌های منطقه
- مجوز فعالیت در منطقه موردنظر که باید از سازمان منطقه آزاد مربوطه اخذ گردد
بر اساس ماده هشت ضوابط ثبت شرکتها برای ثبت شعبه یا نمایندگی یک شرکت خارجی ارائه مدارک و اطلاعات بیشتری از جمله موارد زیر ضروری است:
- نوع شرکت و موضوع فعالیت آن مشخص باشد
- مرجع ثبت کننده شرکت اصلی و شماره ثبت آن معین شود
- جهت دریافت ابلاغیه و اخطاریه‌ها باید نمایندگان شعبه معرفی گردند
- سایر شعب و نمایندگی‌های ایران معرفی گردد
- تابعیت شرکت مربوطه مشخص باشد
نکته قابل توجه در این زمینه اینکه کلیه مدارک ارائه شده برای ثبت شعبه شرکت خارجی در ایران باید به زبان فارسی ترجمه رسمی شده باشد. همچنین حکم نمایندگی فرد متقاضی ثبت شرکت خارجی برای تسلیم تقاضای شعبه می‌بایست به تصدیق نمایندگی ایران در کشور مربوطه رسیده باشد.
مراحل ثبت شرکت در منطقه آزاد
پس از تکمیل مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت در منطقه آزاد باید مراحل زیر طی شود:
- در اولین قدم می‌بایست سرمایه‌گذار به معاونت اقتصادی سازمان منطقه آزاد موردنظر مراجعه کرده و برای ثبت شرکت درخواست صدور مجوز دهد.
- متقاضی باید اقدام به تکمیل تقاضانامه تعیین نام نماید.
- بعد از تایید نام شرکت، مجوز سرمایه‌گذاری توسط واحد مربوطه به متقاضی ارائه می‌شود و در صورت لزوم نیز برای اخذ سایر مجوزها به نهادهای مربوطه معرفی می‌گردد.
- در این مرحله متقاضی می‌بایست کپی تمام مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی) به همراه گواهی عدم سوء پیشینه اعضای موسس شرکت را به واحد ثبتی سازمان منطقه آزاد تحویل دهد.
- تمام مدارک و اوراق مورد نیاز برای ثبت شرکت که در قسمت قبل ذکر شد، باید پس از تنظیم و تکمیل به واحد ثبتی سازمان منطقه آزاد ارائه گردد.
- مدارک جهت بررسی و کنترل به کارشناسان واحد ثبتی ارجاع داده می‌شود و در صورت لزوم برای تنظیم مجدد مدارک اعلام اخطار می‌نمایند.
- سرمایه‌گذار باید هزینه حق‌الثبت را پرداخت کرده و فیش بانکی را به واحد ثبتی ارائه دهد.
- در این مرحله شرکت در دفاتر ثبت شرکتها به ثبت می‌رسد.
- پس از ثبت برای پلمپ دفاتر تجاری شرکت اقدام می‌شود.
- یک نسخه از مدارک ثبتی ممهور شده به سرمایه‌گذار تحویل داده می‌شود.
- مرحله بعد چاپ آگهی شرکت در یک روزنامه رسمی و ارائه یک نسخه از آگهی ثبتی به واحد صادر کننده مجوز برای اقدامات آتی می‌باشد.
- در پایان متقاضی می‌بایست برای اخذ کد اقتصادی و اخذ کارت بازرگانی برای بازرگانان ایرانی و کد فراگیر برای بازرگانان خارجی اقدام نماید.
انواع شرکت‌های قابل ثبت در منطقه آزاد
تمام شرکت‌های نام برده در قانون تجارت اعم از تعاونی، تضامنی، مسئولیت محدود، سهام خاص، سهام عام و مختلط و همچنین موسسات غیرتجاری در منطقه آزاد قابل ثبت هستند. اما مناسب‌ترین شرکتها برای سرمایه‌گذاری و فعالیت تجاری در 8 منطقه آزاد ایران شرکت‌های با مسئولیت محدود و شرکت سهامی خاص است. لازم به ذکر است ثبت شرکت مسئولیت محدود در هر 8 منطقه آزاد ایران با داشتن حداقل 2 عضو و حداقل سرمایه 1000000 ریال (صد هزار ریال) امکان پذیر است. برای ثبت شرکت سهامی خاص نیز وجود 3 نفر عضو و سرمایه حداقل 100000 (صد هزار ريال) ضرورت دارد. هیچ محدودیتی برای حضور اتباع غیرایرانی در عضویت و شراکت و حتی مالکیت 100 درصد آنها وجود ندارد.
