در فرآیند ثبت شرکت، تعیین نوع شرکت یکی از اقداماتی است که در پبشیرد اهداف شرکت نقش مهمی ایفا می کند. هنگامی که افراد تصمیم به ثبت شرکت تجاری دارند، در ابتدای امر بایستی از آن شرکت و نحوه اداره آن به خوبی مطلع باشند.
ما در این مقاله قصد داریم تا ضمن بررسی کامل شرکت مختلط غیرسهامی به نحوه اداره این شرکت بپردازیم. با ما در ثبت شرکت کیا همراه باشید.
- شرکت مختلط و انواع آن :
گاهی در عمل دیده می شود که شرکت های سرمایه ای با شرکت های تضامنی مخلوط شده و نوع دیگری از شرکت را تشکیل می دهند. به این طریق که یک یا چند شریک ضامن با یک یا چند شریک با مسئولیت محدود با هم شرکت واحدی را تاسیس می کنند. بیشتر در مواردی که تاجری احتیاج به پول دارد و نمی خواهد قرض کند، یا دارندگان طرح های صنعتی یا تحصیل کنندگان موافقت های اصولی، ممکن است برای تاسیس کارخانه پول کافی نداشته باشند، شراکت با سرمایه داران را احساس می کنند، در چنین مواقعی تجار، چند شریک در شرکت خود وارد می کنند و مسئولیت آن ها را محدود می سازند و خود تمام تعهدات شرکت را ضمانت می کنند و به فعالیت های تجاری خود ادامه می دهند. این گونه شرکت ها به دو نوع تقسیم می شوند :
1- شرکت های مختلط غیرسهامی
2- شرکت های مختلط سهامی
به موجب ماده 141 قانون تجارت : " شرکت مختلط غیرسهامی، شرکتی است که برای امور تجاری، تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود، بدون انتشار سهام تشکیل می شود. شریک ضامن، مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذاشته و یا بایستی بگذارد. در اسم شرکت باید عبارت ( شرکت مختلط ) و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن قید شود ".
این نوع شرکت اصولاَ توسط دو دسته اشخاص تشکیل می شود. دسته اول کسانی هستند که سرمایه داشته و قصد سرمایه گذاری تجاری دارند، اما به امور تجاری آگاه نیستند. دسته دوم کسانی هستند که سرمایه ندارند، ولی به امور تجاری آگاهی کامل دارند یا دارای طرح های صنعتی یا موافقت های اصولی برای تاسیس کارخانه هستند و نمی خواهند به عنوان کارمند یا کارمندان سرمایه داران کار کنند. بلکه می خواهند برای خودشان کار کنند. این دو دسته می توانند با هم به توافق برسند و شرکت مختلط غیرسهامی تشکیل بدهند. در این صورت شرکای دسته اول دارای مسئولیت محدود، و شرکای دسته دوم دارای مسئولیت نامحدود و تضامنی می شوند و اداره شرکت نیز به عهده آن ها خواهد بود.
شرکت مختلط غیرسهامی با تنظیم و امضای قرارداد شرکت یا شرکتنامه، حداقل میان دو شریک تشکیل می شود که یکی از آن ها دارای مسئولیت تضامنی و دیگری دارای مسئولیت محدود است. برای تشکیل شرکت تنظیم اساسنامه جداگانه لازم نیست ، ولی مانع قانونی وجود ندارد که شرکا علاوه بر شرکت نامه، اساسنامه نیز تنظیم کنند.
- نحوه اداره شرکت مختلط غیرسهامی
به موجب ماده 144 قانون تجارت : " اداره شرکت مختلط غیرسهامی به عهده شریک یا شرکای ضامن می باشد و حدود اختیار آن ها همان است که در مورد شرکای تضامنی مقرر است " و نیز به موجب ماده 145 قانون تجارت : " شریک با مسئولیت محدود، نه به عنوان شریک، حق اداره کردن شرکت را دارند، نه اداره امور شرکت از وظایف اوست ". بنابراین ملاحظه می شود که مدیریت شرکت های مختلط غیرسهامی به عهده شریک یا شرکای ضامن است و شرکای با مسئولیت محدود از اداره کردن چنین شرکتی ممنوع هستند.
از ظاهر ماده 144 قانون تجارت چنین برمی آید که انتخاب مدیر از خارج از شرکت نیز ممنوع است. این سیاست قانونگذار نه تنها شرکت های مختلط غیرسهامی را در بهره برداری از متخصصین امر مدیریت، محروم می کند، با سیاست اتخاذی قانونگذار در ماده 20 قانون تجارت راجع به شرکت های تضامنی نیز مطابقت ندارد. چه در شرکت های تضامنی، لااقل یک نفر از میان شرکا یا خارج از شرکا، به عنوان مدیر انتخاب می شود.
