بنا به تعریف ماده 162 قانون تجارت شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین یک عده شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود.
شرکای سهامی ( عادی ) ، کسانی هستند که سرمایه آن ها به صورت سهام دارای ارزش واحد ( متساوی القیمه ) درآمده و مسئولیت آن ها محدود به میزان سرمایه ای است که در شرکت دارند.
شریک ضامن کسی است که سرمایه او به صورت سهام درنیامده و مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. در صورت تعدد شریک ضامن ، مسئولیت آن ها در مقابل طلبکاران و روابط آن ها با یکدیگر تابع مقررات شریک تضامنی است.
تشکیل شرکت مختلط سهامی ، مستلزم رعایت موارد ذیل است :
1. تهیه و تنظیم اساسنامه یا شرکتنامه در خصوص امور جاری و اساسی شرکت.
2. پرداخت یک سوم سرمایه نقدی و تعهد پرداخت دوسوم مبلغ سرمایه.
3. تقویم ، ارزیابی و تسلیم فهرست سرمایه غیرنقدی.
4. تعیین حداقل قیمت سهام با توجه به میزان سرمایه شرکت.
5. دریافت سرمایه شرکا و صدور رسید دریافت وجه از طرف شرکت.
6. تهیه و تنظیم اسامی و مشخصات سهامداران اعم از شرکای عادی ( سهامی ) و شریک یا شرکای ضامن و میزان سهام و سهم الشرکه آن ها.
7. تحویل اسناد به مرجع ثبت شرکت ها جهت انجام تشریفات اداری

• پایان حیات شرکت مختلط سهامی

در شرکت مختلط سهامی که ترکیبی از شرکت تضامنی و شرکت سهامی است طرق پایان یافتن شرکت شباهت هایی با شرکت های تضامنی و سهامی دارد اما قطع نظر از این سباهت ها مواردی حاکی از تعارض حقوق و وظایف شرکاء ضامن با شرکای سهامی است اما در پایان یافتن اینگونه شرکت ها به مانند سایر شرکت ها ذکر دو روش امکان پذیر است : اول بطلان شرکت و دوم انحلال شرکت.
1. بطلان شرکت
همان طور که می دانیم، برای این که شرکت مختلط تشکیل شده تلقی گردد باید تادیه تمام سرمایه شرکت که به صورت سهام یا قطعات سهام است تعهد گردد که این شرط یکی از رکن های اصلی و شکلی شرکت مختلط سهامی است و چنانچه این رکن به عنوان یک رکن شکلی رعایت نگردد شرکت باطل است. همچنین عدم رعایت شرایط ماهوی مانند عدم اهلیت شرکاء ضامن یا عدم قصد و رضای ایشان برای اداره و مدیریت و قبول مسئولیت به عنوان شریک ضامن موجب بطلان شرکت می گردد.
2. انحلال شرکت
ماده 181 قانون تجارت شرکت مختلط را در موارد ذیل منحل شده اعلام می کند :
الف) در مورد فقرات 1- 2- 3 ماده 93
ب) برچسب تصمیم مجمع در صورتی که در اساسنامه این حق برای مجمع مذکور تصریح شده باشد.
ج) برچسب تصمیم مجمع عمومی و رضایت شرکای ضامن
د) در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکای ضامن مشروط بر این که انحلال شرکت در این مواد در اساسنامه تصریح شده باشد.
در مورد فقرات ( ب ) و ( ج ) حکم ماده 72 جاری است.
شیوه انحلال شرکت از طریق مجمع عمومی بدین شرح است :
هرگاه در اساسنامه برای مجمع عمومی حق تصمیم به انحلال معین نشده و بین مجمع عمومی و شرکای ضامن راجع به انحلال موافقت حاصل نشود و محکمه دلایل طرفداران انحلال را موجه بیند حکم به انحلال خواهد داد. همین حکم در موردی نیز جاری است که یکی از شرکای ضامن به دلایلی انحلال شرکت را از محکمه تقاضا نموده و محکمه آن دلایل را موجه ببیند.
نکته : اگر شرکت به طریقی غیر از ورشکستگی منحل شد هر یک از طلبکاران شرکت می تواند به هر یک از شرکای سهامی که از بابت قیمت سهام خود مدیون شرکت است رجوع کرده در حدود بدهی آن شریک طلب خود را مطالبه نماید. مادام که شرکت منحل نشده طلبکاران برای وصول طلب خود حق رجوع به هیچ یک از شرکای سهامی را ندارند.