• شرکت های تجاری :
قانون تجارت از شرکت های تجاری، تعریفی ارائه نداده ولی می توان گفت : شرکت تجاری عبارت است از شرکتی که بین چند نفر برای امور تجاری به صورت یکی از شرکت های مذکور در قانون تجارت تشکیل و دارای شخصیت حقوقی است.

شرکت های تجاری الزاماً باید به صورت یکی از شرکت های تجاری هفتگانه در قانون تجارت درآید تا مشمول قانون تجارت باشد و از شخصیت حقوقی برخوردار شوند درغیر این صورت، شرکت مدنی محسوب و شامل مقررات حقوق مدنی خواهد بود نه مشمول حقوق تجارت.
• انواع مختلف شرکت های تجاری :
ماده ۲۰ قانون تجارت، شرکت های تجاری را به هفت نوع تقسیم کرده است :
1ـ شرکت سهامی
2ـ شرکت با مسئولیت محدود
3ـ شرکت تضامنی
4ـ شرکت مختلط غیرسهامی
5ـ شرکت مختلط سهامی
6ـ شرکت نسبی
7ـ شرکت تعاونی تولید و مصرف.
اینک سعی می کنیم به اختصار با تعریف شرکت های فوق الذکر آشنا شویم :
ـ شرکت سهامی : شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده است و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است.
ـ شرکت با مسئولیت محدود : شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده است و هریک از شرکاء بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است‌.
ـ شرکت تضامنی : شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود؛ اگر دارایی شرکت برای پرداخت تمام قروض کافی نباشد، هر یک از شرکاء مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
ـ شرکت مختلط غیرسهامی : شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود.
ـ شرکت مختلط سهامی : شرکتی است که در تحت اسم مخصوص بین عده شرکای سهامی و یک یا چند شریک ضامن تشکیل می شود.
ـ شرکت نسبی : شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوص بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته.
ـ شرکت تعاونی : شرکتی که با هدف های هفتگانه مندرج در قانون بخش تعاونی با قید کلمه تعاونی و تابعیت ایرانی از حداقل ۷ عضو تشکیل گردد.
ـ شرکت تعاونی تولید : شرکتی است که بین عده ای از ارباب حِرَف تشکیل می شود و شرکاء مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیاء یا اجناس به کار می برند.
ـ شرکت تعاونی مصرف :شرکتی است که برای مقاصد ذیل تشکیل می شود :
1ـ فروش اجناس لازمه برای مصارف زندگی اعم از اینکه اجناس مزبور را شرکاء ایجاد کرده و یا خریده باشند.
۲ـ تقسیم نفع و ضرر بین شرکاء به نسبت خرید هریک از آنها.
• مهمترین خصوصیات شرکت های تجاری( وجه تمایز آنها از شرکت های مدنی)
1ـ شرکت باید به صورت یکی از شرکت های تجاری، منطبق با قانون تجارت درآید.
2ـ شرکت های تجاری، برخلاف شرکت های مدنی، دارای شخصیت حقوقی هستند.
3ـ شرکت های تجاری، درصورت ناتوانی در پرداخت دیون، ورشکسته می شوند، درحالی که شرکت های مدنی مشمول مقررات ورشکستگی نمی شوند.
4ـ برخلاف شرکت های مدنی، مالکیت اموال شرکت های تجاری بین شرکاء به نحو اشاعه نیست.
• شرایط اساسی تشکیل شرکت های تجاری :
تشکیل هر شرکت مستلزم انعقاد قرارداد میان شرکاء می باشد و انعقاد هر قرارداد تابع شرایط اساسی می باشد که در قرارداد شرکت باید رعایت شود.
قانون مدنی شرایط زیر را تعیین کرده است :
۱ـ قصد و رضای طرفین :
قصد یعنی اراده انسان بر انجام یا عدم انجام کاری، و رضایت همانا تمایل باطنی و واقعی شخص به انجام و یا عدم انجام آن کار می باشد.
۲ـ اهلیت :
منظور از اهلیت،عقل،بلوغ و رشد می باشد.
عاقل : کسی است که فاقد جنون باشد، جنون یعنی بیماری روانی که در اثر آن شخص کنترل اعمال خود را از دست می دهد، بدون اینکه بداند کارهای او خلاف قانون می باشد.
مجنون فاقد قصد است و هر اقدام حقوقی او باید، به وسیله قیم یا ولی او انجام شود.
بلوغ : عبارت است از آمادگی مغزی برای انجام فعالیت های درست اجتماعی. بلوغ از نظر ازدواج اصولاً برای دختران ۹ سال و برای پسران ۱۰ سال قمری است ولی برای صلاحیت تصرف در اموال، هر کسی باید به سن رشد برسد.
رشد : عبارت است از آمادگی شخص برای انجام فعالیت های اجتماعی و تصرف منطقی در امور مالی.
مطابق مقررات هرکس که به سن ۱۸ سالگی برسد رشید است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
۳ـ معین بودن موضوع قرارداد :
موضوع قرارداد نباید نامعین و مبهم باشد.
۴ـ قانونی بودن موضوع قرارداد و جهت آن :
موضوع قرارداد نباید نامشروع ( غیرقانونی)
باشد، مانند خرید و فروش مواد مخدر.
جهت وعلت قرارداد نیز باید مشروع باشد مثلاً استعمال مواد مخدر نامشروع بوده ولی خرید تریاک برای تهیه دارو مشروع و قانونی است.