موارد انحلال شرکت به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می شود :
1. موارد عمومی انحلال
منظور از موارد عمومی انحلال مواردی هستند که در هر شرکتی می تواند منجر به انحلال شرکت شود. موارد عمومی انحلال عبارتند از :
الف) وقتی که شرکت موضوعی را که برای انجام آن تشکیل شده، انجام داده باشد مثل اینکه شرکت برای استخراج طلا از معدن تشکیل شده باشد و پس از اتمام ذخایر آن معدن موضوع شرکت نیز به پایان برسد.
ب) وقتی که انجام موضوع شرکت ناممکن گردد. مثلاَ شرکتی در زمینه واردات محصولی خاص فعالیت کرده و با تصویب قانون آن فعالیت غیرقانونی اعلام شده باشد.
ج) چنانچه مدت شرکت مقتضی گردد و  تمدید هم نشود. ( تمدید مدت شرکت با مجمع عمومی فوق العاده است چون با تغییر اساسنامه همراه است ).
د) چنانچه شرکت ورشکسته شود. ( انحلال قهری )
انحلال شرکت سهامی در صورت ورشکستگی تابع مقررات راجع به ورشکستگی است و در غیر این صورت تابع مقررات تصفیه شرکت سهامی است.
2. موارد انحلال اختصاصی شرکت سهامی
الف: تصویب مجمع عمومی فوق العاده
ب: صدور حکم قطعی دادگاه
الف: مجمع عمومی فوق العاده
هر وقت که بخواهد می تواند به انحلال رای بدهد. اگر مدت شرکت منقضی شود یا موضوع شرکت انجام شود و یا انجام آن ناممکن گردد باز هم مجمع عمومی فوق العاده به انحلال شرکت رای می دهد. هر گاه مجمع عمومی فوق العاده به این دلایل رای به انحلال شرکت بدهد این رای جنبه اعلامی دارد. علاوه بر این مجمع عمومی فوق العاده به هر علت که مصلحت بداند، می تواند رای به انحلال شرکت بدهد و اگر رای به انحلال از موارد گفته شده به دلایل بالا نباشد جنبه تاسیس دارد . از عبارت " به هر علتی " نباید این گونه تعبیر شود که انحلال حتی به قصد سوء استفاده و اضرار می تواند باشد.
اگر مدت شرکت تمام شود یا موضوع شرکت به طور کامل انجام شود یا انجام آن ناممکن گردد و مجمع عمومی فوق العاده رای به انحلال ندهد، دادگاه صالح به تقاضای هر ذینفع رای به انحلال شرکت می دهد و در این صورت رای دادگاه نیز اعلامی است.
ب: موارد انحلال به موجب حکم قطعی دادگاه
در 2 مورد دادگاه حکم به از بین رفتن شرکت می دهد. صدور حکم بطلان شرکت طبق ماده 270 لایحه و حکم انحلال شرکت مطابق ماده 201 لایحه .
به موجب ماده 201 لایحه موارد صدور حکم انحلال با تقاضای هر ذینفع عبارتند از :
1. چنانچه شرکت به ثبت برسد و تا یکسال فعالیتی نکند و یا فعالیت های آن بیش از یک سال متوقف مانده باشد.
2. اگر ده ماه از تاریخ مقرر در اساسنامه بگذرد و مجمع عمومی سالیانه برای رسیدگی به حساب های هر یک از سال های مالی تشکیل نشده باشد.
3. چنانچه سمت تمام یا بعضی مدیران یا مدیرعامل بیش از 6 ماه بلاتصدی باقی بماند.
4. از بین رفتن حداقل نصف سرمایه شرکت . ( ماده 141 لایحه )
5. پایین آمدن سرمایه شرکت از حداقل مقرر قانونی . ( ماده 5 لایحه )

  • اعطای مهلت توسط دادگاه برای رفع موجبات بطلان

چنانچه دادگاه موارد اعلامی خواهان را با یکی از بندهای ماده 201 تطبیق بدهد به شرکت مهلتی می دهد تا مورد انحلال را مرتفع سازد. این مهلت بیش از 6 ماه نخواهد بود و اگر شرکت در این مهلت موجبات انحلال را مرتفع ننمود دادگاه حکم به انحلال می دهد.
البته باید دقت شود اعطای مهلت برای رفع موانع انحلال مخصوص موارد سه گانه ماده 201 لایحه می باشد و اگر شرکت در انجام موضوع ناتوان شود یا موضوع شرکت خاتمه یابد یا مدت مقتضی شود، حکم دادگاه جنبه اعلامی دارد و مهلتی نیز اعطا نمی شود.


Call Now