ثبت اختراع : نحوه ی
1- مدارک :فرم اظهار نامه ،توضیحات کامل در مورد اختراع و نقشه های فنی ان،کپی کارت ملی وشناسنامه و زمانی که مراجعه کننده خود مخترع نباشد وکالت نامه نیاز است
2-در برگه ی اختراع ثبت باید نام شرکت یا دانشگاه قید شود،داشتن معرفی نامه از معاون پژوهشی دانشگاه و یا از طرف مدیر عامل شرکت ، سهم مخترعین (سهم دانشگاه 25%و سهم شرکت تا 100% هم می رسد)و ارسال نامه به رئیس اداره ی کل مالکیت صنعتی کشور
3-مراجعه به اداره ی کل مالکیت صنعتی کشور ، پرداخت هزینه ی ثبت اختراع،در تاریخی که اعلام شده در اداره حضور پیدا کرده و معرفی نامه ی خود را جهت رفتن به یکی از دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی جهت ارزیابی اختراع دریافت کرده
4-پس از گرفتن تایدیه از مراکز و موسسات از طرف اداره ی کل مالکیت صنعتی به یکی از روزنامه های رسمی معرفی می شوید
5-بعد از اینکه سی روز از چاپ در روزنامه گذشته با در دست داشتن روزنامه و رفتن به اداره ی مالکیت صنعتی وبا پرداخت هزینه حق شارژ اختراع برای یک سال اشخاص حقیقی ده هزار واشخاص حقوقی صد هزار تومان
6-صادر شدن گواهی نامه ی ثبت اختراع به نام مخترعین
7-پس از ثبت اختراع در اداره ی کل مالکیت صنعتی و با مراجعه به سایت www.inexam.irو ثبت نام در سایت و پس از تعیین سطح ،فرد نخبه می تواند از امتیازات طرح سرباز نخبه ،اعطای گرنت پژوهشی  که بر اساس سطح تعیین شده بین سه تا سی میلیون ریال دریافت کند.
مزایای ثبت اختراع :
با ثبت اختراع می توانید در نخبگان ملی عضو و از امتیازات ان برخوردارشوید.
نمونه ای از این امتیازات خدمت سربازی است که شامل کسری ان یا گذراندن دوره ی سربازی در یکی از پژوهشکده ها و یا کار کردن بر روی یک پروژه که به منزله ی سربازی حساب می شود و گرفتن کارت پایان خدمت در حین تحصیل،با قرار گرفتن در لیست دانشجویان ممتاز اگر قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را داشته باشید این امر اسان تر می شود،و با شرکت در سمینارها ومسابقات بین المللی  می توانند مدال کسب کنند.
*در صورت فوت مخترع حقوق ثبتی ان به ورثه می رسد.
*در گواهی ثبت اختراع نام مخترع قید می شود مگر اینکه کتبا از اداره ی مربوطه بخواهد که نامش ذکر نشود ،اما به هیچ وجه امکان ندارد به نام شخص دیگری ثبت شود.
برای ثبت اختراع چه مدارکی باید ارائه شود :

• مدارک ثبت هویت متقاضی و مخترع 
• توصیف اختراع
• ادعا یا ادعاهای اختراع
• خلاصه ای از توصیف اختراع
• ارائه ی نقشه در صورت لزوم
• چنان چه مخترع نخواهد نامش قید شود باید درخواست کتبی بدهد
• مدارک مربوط به حق تقدم که هم زمان باید با تسلیم اظهار نامه یا حداکثر ظرف مدت پانزده روزاز ان تاریخ تسلیم شود.
• مدارک نماینده گی در صورتیکه تقاضا توسط نماینده ی قانونی بعمل اید
• رسید مربوط به پرداخت هزینه های قانونی

 برای ثبت اختراع در ایران و جهان چه روش هایی وجود دارد :
1-روش اعلامی :در این روش شخص اعلام می کند که  این اختراع را انجام داده است و اداره ی مالکیت صنعتی مبنی کار را بر صحت این ادعا می گذارد به شرط این که این اختراع قبلا به  ثبت  نرسیده باشد.در روش اعلا می ورقه (سند )به هیچ وجه نشان نمی دهد که تقاضا کننده یا موکل او مخترع واقعی باشد.
با توجه به ماده ی 36 قانون ثبت ،ثبت اختراع در ایران به صورت اعلامی است.
در این روش مخترع مدارکی را مبنی بر اختراع خود به اداره ی مالکیت صنعتی برده و اگر ثوابقی مبنی بر ثبت ان اختراع وجود نداشته باشد،اختراع به ثبت رسیده و سند اختراع به نام مخترع صادر می شود .اداره ی مالکیت صنعتی به هیچ وجه در قبال این سند مسئولیتی ندارد و مخترع باید شخصا پاسخ گو باشد.و اگر شخصی ادعا کند که این اختراع به او تعلق دارد باید با مدارک به دادگاه مراجعه کنند وپس از رسیده گی نتیجه اعلام می شود.
روش تحقیقی :در بعضی از کشورها زمانی که شخصی ادعا می کند اختراعی انجام داده با استفاده از امکانات پیشرفته و ازمایشات متعدد در مدت طولانی بر روی اختراع انجام می شود تا صحت اختراع ثابت شود، تا قبل از به ثبت رسیدن اختراع  ان را به صورت محرمانه نگه می دارند تا زمانی که صحت ادعای مخترع ثابت شود و سپس به ثبت می رسد اما در صورت ثابت نشدن صحت ان رد می شود.

 

 

 

 

     فرم ارزيابي تقاضا/اختراع

 

عنوان تقاضا/اختراع:

• آيا با توجه به ماده 4 قانون ثبت اختراعات ایران تقاضا از حیطه حمایت از اختراع خارج است. (اين پرسش فقط در مورد اظهارنامه هاي ارسالي از سوي اداره ثبت اختراع پاسخ داده شود)

در صورت پاسخ مثبت، با استناد به:

• بند الف- (کشفیات، نظریه های علمی،روشهای ریاضی و آثار هنری)
• بند ب- (طرحها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی)
• بند ج- (روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان و حیوان به استثناء فراورده­های مورد استفاده در این روشها)
• بند د- ( منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرایندهای بیولوژیک تولید آنها)
• بند هـ- (افشاء کتبی و یا شفاهی اختراع پیش از شش ماه از تاریخ ثبت اظهارنامه)   

در صورت انطباق با بند هـ لطفآ تاریخ اولین افشا، پیش از فرصت قانونی برای ثبت اظهارنامه اعلام شود:

• با توجه به اصول و قوانین علمی:
•  ادعاهاي انجام شده با اصول و قوانين علمي مغایرت ندارد.
•  ادعاهای انجام شده با اصول و قوانین علمی مغایرت دارد.

دلايل خود را در هر صورت بصورت كامل و مستند با ذكر مراجع بيان نماييد: (در صورت داشتن مغايرت با اصول و قوانين علمي نيازي به پاسخگويي سوالات بعدي نمي باشد.)

 

 

• با توجه به شروط ثبت­ اختراع، تازگی(جدید بودن در سطح دنیا) گام اختراعی(بدیهی و قابل استنتاج نبودن برای یک فرد با مهارت متوسط در دانش مربوطه) و قابلیت کاربرد صنعتی(قابلیت ساخت، استفاده و مفيد بودن كاربرد آن) ، در مورد ادعاهای انجام گرفته شروط مذکور بررسی شود :

الف)

• تمامی ادعاها تازگی دارد.
• ادعاهای                                          تازگی دارد.
• هیچ کدام از ادعاها تازگی ندارد.        

ب)

• تمامی ادعاها گام اختراعی دارد.
• ادعاهای                                          گام اختراعی دارد.
• هیچ کدام از ادعاها گام اختراعی ندارد.

ج)

• تمامی ادعاها قابلیت کاربرد صنعتی دارد.
• ادعاهای                                          قابلیت کاریرد صنعتی دارد.
• هیچ کدام از ادعاها قابلیت کاربرد صنعتی ندارد.
• توضیحات مستدل در مورد قابلیت ثبت یا عدم قابلیت ثبت ادعاهای انجام گرفته به عنوان اختراع و با توجه به شروط ثبت اختراع، شرح داده شود و منابع پشتیبانِ توضیحات در جداول قید شود:

 

 

نتيجه بررسي در پايگاه‌هاي جستجوي اختراعات: (لطفا نزديكترين عناوين اختراعات ثبت شده كه به موضوعات ادعا مرتبط است را با ذكر مشخصات در جدول زير معرفي فرماييد.)

نتيجه بررسي در ساير منابع اطلاعاتي شامل اينترنت، بانك‌هاي اطلاعاتي، نشريات، مقالات، كتب و ... : (لطفا نزديكترين عناوين منتشر شده كه به موضوعات ادعا مرتبط است را با ذكر مشخصات در جدول زير معرفي فرماييد.)

 

• آیا لازم است در
• عنوان 
• ادعاها 
• شرح اختراع       اصلاحاتی صورت گیرد و یا خیر

نوع اصلاحات لازم را با ذکر دلیل توضیح دهید : (اين پرسش فقط در مورد اظهارنامه هاي ارسالي از سوي اداره ثبت اختراع پاسخ داده شود)

 

 

• اختراع در کدام سطح فناوري می‌باشد:

الف- ايده    
ب- مطالعات علمي و فني، مدل، ماكت 
ج- نمونه آزمايشگاهي
د- نيمه صنعتي     
ه- واحد توليدي فعال

• نقطه نظرات داوری جهت انعکاس به متقاضي (در صورت عدم پشتيباني ادعا ها توسط شرح اختراع):

 

• نقطه نظرات نهايي داوری: (با توجه به ارسال به  مركز مالكيت معنوي سازمان ثبت، تكميل اين بند الزامي مي باشد.)

 

*نحوه ی گرد اوری متون اختراع
برای ثبت اختراع یک قرار داد دو طرفه بین مخترع و دولت بسته می شود و در مقابل فاش کردن جز ئیات اختراع که از ان در زمینه ی پیشرفت و تکنو لوژی کشور استفاده می شودو دولت در قبال ان حق انحصاری بیست ساله برای ان قائل می شود.مخترع باید جز ئیات اختراع خود راکامل بیان کند تا هر شخصی در همان رشته بتواند ان را بسازد چون اگر غیر از این باشد ممکن است اختراع ثبت نشودو یا کل حقوق اختراع در دادگاه به ان تعلق نگیرد.
برای بیان خصوصیات اختراع باید موارد زیر ذکر شود:
1-نام اختراع:الف نام انتخابی باید بین سه تا ده کلمه باشد ،نام انتخابی نباید نه خیلی کلی ونه خیلی جزئی باشد،از نام های اقتصادی و تجاری نباید استفاده شود .
ب)زمینه ی فنی اختراع:هر اختراعی زمینه ی فنی متفاوت داردکه باید بیان شود تا خواننده متوجه ی ان شود.
ج)مشکل فنی و اهداف ان:زمانی که یک مشکل فنی در صنعت بوجود اید برای حل این مشکل راه حل های جدیدی ارائه می شود مخترع ابتدا باید به بیان این مشکل در رشته ای از صنعت که به وجود امده بپردازد تا این در ذهن کارشناسان بررسی کننده بوجود اید.
د)بیان گذشته ی اختراع و سابقه ی ان:مخترع شخصی است که از دانش خود در زمینه ی بوجود اوردن چیزی جدید استفاده می کند وبا دانش فنی که دارد نشان می دهد که این اختراع چیز جدیدی است.
ه)بیان راه حل:مخترع باید اختراع خود را به طور کامل و واضح توضیح دهد تا هر شخصی که در زمینه ی فنی اطلاعات متوسطی دارد بتواند ان را بسازد.
ی)بیان اشکال ،نقشه ها و نمودارها :باید طوری باشد که یک متخصص بتواند از انها به راحتی استفاده کند یعنی واضح و کامل باشد.
و)مزایای اختراع:برای حل مشکل فنی که در صنعتی بوجود امده از مقایسه ی راه حل های گذشته با راه حل های جدید می توان به مزایای اختراع جدید پی برد .
چ)کار برد اختراع:ماهیت یک اختراع باید به طور کامل و واضح بیان کننده ی کلیه ی کاربرد های یک اختراع باشد
ح)بیان یک روش اجرای اختراع:مخترع باید به طور کامل اختراع را شرح دهدتا خواننده بتواند به راحتی ان را اجرا کند.
2-ادعاها:با استفاده از ادعا ها می توانیم حقوق قانونی حمایت از یک اختراع را مشخص کنیم و همچنین نشان دهنده ی میزان حمایت از ان اختراع است که چنان چه این ادعا ها به خوبی تنظیم نشود است ارزش یک اختراع به خوبی بیان نشود و یک اختراع ارزشمند به یک اختراع بی ارزش تبدیل شود
3-خلاصه ی اختراع:یک اختراع باید با نام اختراع شروع شود و در بر گیرنده ی 70 تا 200 کلمه باشد.وقتی می خواهیم خلا صه ای از اختراع خود را توضیح دهیم این خلاصه کردن باید جامع و کامل باشد و در کوتاهترین زمان ممکن اطلاعات مفیدی ارائه دهد.هر اختراعی به یک زمینه ی فنی تعلق دارد باید زمینه ی فنی یک اختراع را تعیین کنیم .در خلا صه ای که از اختراع بیان می کنیم نباید به بیان ارزش ان اختراع بپردازد بلکه باید ویژگی های مهم فنی و تکنیکی ان را بیان کند.مشخص شدن کاربرد دقیق اختراع برای مشکل فنی به وجود امده .
4-شکل ها و نمودارها و نقشه ها :باید کامل و قابل درک باشد.
هزینه های ثبت اختراع برای افراد حقیقی و حقوقی:
حق ثبت اظهار نامه برای افراد حقیقی 10000  ریال و برای افراد حقوقی 100000 ریال
حق ثبت سالنامه برای افراد حقیقی سال اول تا پنجم هر سال معادل 100000ریال ،سال ششم تا دهم هر سال معادل 200000ریال،سال دهم تا پانزدهم هر سال معادل 300000 ریال،سال شانز دهم تا بیستم هر سال معادل 400000 ریال
و  10 برابر مبلغ تعیین شده برای اشخاص حقوق

 

بهره برداری از اختراع:
1-زمانی که وزیر یا بالا ترین مقام ذی ربط عمومی لزوم بهره برداری از اختراع را تشخیص دهد و یا بهره برداری از طرف خود مالک باشد و از نظر مقام یاد شده بلا مانع باشد
2-تا حدودی که در مجوز مشخص شده می توان از یک اختراع بهره برداری کرد وبا توجه به ارزش اقتصادی ان باید به مالک اختراع پرداخت کرد.
3-زمانی که مالک اختراع بیان کند شرایطی که باعث گرفتن این تصمیم شده است تغییر کرده ویا سازمان دولتی یا شخصی که از طرف کمیسیون تعیین شده نتوانسته مطابق با شرایط ان عمل کند مو ضوع در کمسیون مطرح می شود و اجازه ی بهره برداری توسط وزیر یا بالا ترین مقام دستگاه لغو می شود و برای مالک یا بهره بردار جدید صادر می شود.
4-در خواست اجازه از بهره بر داری از کمسیون زمانی است که شخص ثالث یا دستگاه دولتی از مالک اختراع تقاضای بهره برداری کرده اما او قبول نکرده.
5-اشخاص دولتی یا شخص ثالث که اجاره ی بهره برداری از اختراع را دارند صرفا جهت عرضه در بازار ایران است
6- اختراع در زمینه ی فناوری نیمه هادی،اجازه کمسیون برای بهره برداری از ان زمانی جایز است که فقطبرای استفاده ی غیر تجاری عمومی باشد و یا وزیر یا بالاترین مقام مربوطه متوجه شود که اختراع ثبت شده فقط برای استفاده ی غیر رقابتی است .

7- در موارد زیر پروانه ی بهره برداری بدون موافقت مالک صادر می شود :
الف )زمانی که بهره بر داری از یک اختراع که جدید ثبت شده مرتبط با یک اختراعی است که قبلا ثبت شده اداره ی مالکیت صنعتی به در خواست مالک اختراع اخری ،پروانه ی بهره برداری ازاختراعی که قبلا ثبت شده را تا حد ضرورت بدون موافقت مالک صادر می کند
ب)همچنین با توجه به بند الف مالک اختراع اول بخواهد از اختراع اخری استفاده کند پروانه ی بهره بر داری صادر می شود
ج)با توجه به بند های الف و ب زمانی که پروانه ی بهره برداری شود باید مبلغ معینی به مالک اختراع پرداخت شود
د)انتقال صدور پروانه بهره برداری طبق بند الف فقط به همراه اختراع اخری است و انتقال صدور پروانه ی بهره برداری طبق بند ب فقط به همراه اختراع اولی است
ه)صادر شدن پروانه ی بهره برداری بدون اجازه ی مالک فقط با پرداخت هزینه ی مقرر امکان پذیر است
8-همچنین می توان در دادگاه عمومی نسبت به تصمیمات کمسیون اعتراض کرد
*اختراعات قابل ثبت:
نوعی حق انحصاری که به مخترع داده می شودو در مقابل دولت از او واختراعش حمایت می کند .این امر  باعث تشویق مهندسین وصنعتگران برای کشف ابزار جدید می شود. اما زمانی دولت از مخترعین حمایت می کند که اختراع خود را در اداره ی ثبت اختراع به ثبت رسانده باشد.
*قانون به دو روش حمایت ایجابی و حمایت سلبی از اختراع و مالک ان حمایت می کند .
حمایت ایجابی :به مخترع اجاره می دهد تا از نو اوری و فعالیت ذهنی خود بهره مند شود .
حمایت سلبی :دیگران باید به مخترع احترام بگذارند و بدون اجازه ی مخترع حق استفاده از اختراع را ندارد
*اختراع غیر قابل ثبت :یک اختراع باید کاملا نو اورانه باشد و  با اختراعات قبلی هیچ گونه ارتباطی نداشته باشد و متفاوت باشد در غیر این صورت غیر قابل ثبت است .به عنوان مثال اختراعاتی که بر خلاف موازین شرعی باشد مثلا اختراع دستگاههایی نه برای تولید مشروبات الکلی باشد ممنوع است.